Có nhất thiết phải sử dụng dầu nhớt của hãng sản xuất ô tô?

Việc ông lớn General Motors chuyển đổi sang một loại dầu nhớt đặc tính mới cho tất cả các dòng xe đời 2011 và mới hơn khiến nhiều người chú ý. Đáng nói hơn, GM không phải người tiên phong trong công cuộc lấn sân này. Kể từ đây, nhiều người bắt đầu chú ý hơn đến những thay đổi trong việc bảo trì xe.

Có nhất thiết phải sử dụng dầu nhớt của hãng sản xuất ô tô?

Một loại dầu chuyên dụng mà hãng sản xuất ô tô quy định chính là hỗn hợp đặc biệt dành riêng cho các phiên bản xe hơi của mình. Sản phẩm dầu nhớt mới của GM, Dexos chính là tổ hợp của 5 đặc tính giúp người dùng bảo trì xe tốt nhất. Theo đó, Dexos 1 là sản phẩm chuyên dụng dành cho các loại động cơ xăng, còn Dexos 2 dành cho các động cơ diesel. GM và rất nhiều hãng sản xuất khác cũng đã không ngần ngại cảnh báo khách hàng về việc sử dụng sai loại dầu nhớt sẽ gây khó khăn trong quá trình bảo hành xe. Các chuyên gia tư vấn kinh nghiệm xe hơi cho biết những sản phẩm mới này không chỉ tạo ra sự nhầm lẫn mà còn gây ra rất nhiều vấn đề về chi phí cho khách hàng – những người tự mình thay dầu hoặc đơn giản là đưa xe tới những cửa hàng địa phương để trợ giúp.

Nhìn bề ngoài, dầu nhớt dùng cho một động cơ hiện đại có thể không khác mấy so với các loại tương tự 10 năm về trước; tuy nhiên, trên thực tế, bản thân nó đã cải tiến hơn rất nhiều. 60 năm qua, viện dầu mỏ Hoa Kỳ (API) cùng Ủy ban chứng nhận tiêu chuẩn dầu nhớt quốc tế (ILSAC) đã thiết lập và liên tục thay đổi, cải tiến các quy định đặc tính của dầu nhớt. Theo đó, dầu nhớt cần phải liên tục thay đổi để đáp ứng các quy định ngày càng nghiêm ngặt về khí thải, bảo vệ động cơ và tiết kiệm nhiên liệu tốt hơn. Robert Sutherland - Chuyên gia kỹ thuật của hãng sản xuất Pennzoil - cho biết: “Trong 20 năm qua, chất lượng của dầu nhớt được cải tiến đáng kể; tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận rằng áp lực mà động cơ đặt lên dầu nhớt cũng ngày một tăng.”

Khách hàng có thể tiết kiệm tiền bằng cách mua các loại dầu nhớt tương thích

Khi phần cứng được cải tiến, các thông số dầu nhớt cũng cần phải được thay đổi để đối phó với lượng nhiệt tăng lên và đáp ứng nhu cầu bôi trơn động cơ cao hơn. Ông cũng cho biết thêm dung sai trong động cơ hiện đại thường được quy định chặt chẽ hơn. Điều này có nghĩa rằng công dụng làm sạch động cơ của dầu nhớt được coi trọng hơn trước kia rất nhiều.

Bí quyết riêng của các nhà sản xuất xe hơi

Timothy Miranda, Kỹ sư cấp cao của Castrol Lubricants – hãng sản xuất dầu nhớt cho rất nhiều ông lớn ngành công nghiệp ô tô như: Audi, BMW and Volkswagen - cho biết các tiêu chuẩn API và ILSAC thường chỉ đưa ra những quy định cơ bản. Các nhà sản xuất xe có thể tha hồ cải tiến sản phẩm của mình miễn là chúng đáp ứng được tất cả các tiêu chuẩn tối thiểu đề ra. Miranda cho biết thêm: “Họ có thể lựa chọn để có những công thức riêng dựa trên những thiết kế đặc biệt của động cơ. Ví dụ, nếu một chiếc xe sử dụng động cơ tăng áp, dầu nhớt tổng hợp sẽ phù hợp hơn là một loại dầu nhớt thông thường.”

Tiêu chuẩn này phổ biến hơn trên thị trường Đức một phần là do Châu Âu sở hữu các công nghệ và kỹ thuật sản xuất nghiêm ngặt và tiên tiến. Thay vì đưa ra rất nhiều quy định, mỗi nhà sản xuất ô tô đều chế tạo một loại dầu nhớt dành riêng cho các dòng xe của mình. Dần dần, không chỉ có Châu Âu, các quốc gia có Audi, BMW, Mercedes-Benz hay Volkswagen cũng chào bán các loại dầu nhớt chuyên dụng. Theo Miranda, hầu hết các nhà sản xuất ô tô Mỹ và Nhật Bản thường chuộng tiêu chuẩn API hơn. Điều này có nghĩa là bất cứ loại dầu nhớt nào có biểu tượng "starburst" hoặc "donut" của API đều được khuyến nghị.

Bạn có thể tìm thấy loại dầu nhớt khuyến nghị trong phần bảo dưỡng của sách hướng dẫn

GM chính là kẻ phá cách khi giới thiệu sản phẩm Dexos. Theo ông lớn này, dầu nhờn Dexos sẽ làm giảm tỷ lệ nguy hại cho pít-tông lên đến 2%, đồng thời tăng khả năng tiết kiệm nhiên lên 0,3% so với loại dầu nhớt  ILSAC GF-4 cũ. Kể từ đó, GM chen chân vào phân khúc sản xuất dầu nhớt dành cho động cơ nổ và Dexos dần dần thay thế cho các phiên bản dầu nhớt tổng hợp khác. Kể từ khi Dexos được cấp giấy chứng nhận tương thích với các phiên bản xe hơi đời cũ hơn, thói quen sử dụng dầu nhớt của chủ sở hữu các dòng xe trước năm 2011 cũng thay đổi theo. Mặc dù không phải loại dầu nhớt bắt buộc cho các dòng xe đó, xu hướng sử dụng sản phẩm này ngày một tăng nhanh.

Xét trên phương diện người tiêu dùng

Chi phí bảo hành lớn hơn: Miranda cho biết “OEM đang tìm kiếm giải pháp bảo vệ toàn diện hơn, còn khách hàng mong muốn sở hữu các sản phẩm có tuổi thọ dài hơn.” Khi các loại dầu nhớt của hãng sản xuất trở nên thông dụng, ngành công nghiệp ô tô sẽ không chỉ dừng lại ở các loại dầu nhớt thông thường. Trong khi có khả năng bảo vệ và tuổi thọ tốt hơn, các loại dầu nhớt mới cũng đi liền với mức chi phí cao hơn. Người chịu thiệt đầu tiên khi giá dầu nhớt tăng cao không phải chủ sở hữu xe mà là các nhà sản xuất ô tô – những người hỗ trợ khách hàng bằng các chương trình bảo dưỡng miễn phí. Khi giá dầu nhớt vượt quá một mức nào đó, khách hàng thường phải chịu thêm một khoản phí khoảng 90 USD.

Các vấn đề về bảo hành: Những thông báo của hãng sản xuất thường khiến người dùng lầm tưởng rằng việc dùng dầu nhớt không “chính hãng” có thể làm mất hiệu lực bảo hành của xe. Thom Smith, Phó chủ tịch của hãng dầu nhớt nổi tiếng Valvoline, khẳng định rằng điều này chưa hẳn đã chính xác. Theo luật bảo hành Magnusson-Moss Warranty Act, GM hoặc các hãng sản xuất ô tô khác cần phải chứng minh được rằng loại dầu nhớt không phải do mình sản xuất có khả năng gây hại cho động cơ. Theo đó, nếu nhà cung ứng từ chối bảo hành mà không điều tra trước, họ sẽ vi phạm luật.

Hãy gọi cho đại lý nếu bạn không chắc chắn loại dầu nhớt cho xe của bạn

Theo các chuyên gia tư vấn kinh nghiệm chăm sóc và bảo dưỡng xe hơi, người tiêu dùng chỉ cần đảm bảo rằng loại dầu nhớt thay thế họ dùng phù hợp với chất lượng mà hãng sản xuất ô tô quy định. Rất nhiều hãng sản xuất dầu nhớt, bao gồm cả Valvoline, có niềm tin khá lớn vào sản phẩm của mình. Nói đơn giản hơn, các sản phẩm của họ đủ khả năng để bảo vệ thay vì tạo ra nguy hại cho động cơ như nhiều người vẫn suy đoán. Nếu vẫn còn lo lắng về việc bị từ chối bảo hành hay động cơ bị nguy hại, bạn chỉ cần sử dụng loại dầu nhớt chuyên biệt mà hãng sản xuất khuyến nghị. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, bảo hành hệ dẫn động xe thường sẽ lâu hơn rất nhiều so với các gói bảo hành cản xe thông thường.

Rất có thể những người giúp bạn thay dầu nhớt không nhận thức được hết những yêu cầu đối với dầu nhớt cho từng loại xe. Khi đó, tốt hơn hết là tự tìm hiểu trước hoặc mang dầu nhớt của mình đến đó. Cần phải tìm hiểu kỹ trước khi đưa ra quyết định: Không phải tất cả các loại xe đều đòi hỏi dầu nhớt của hãng nhất định. Thay vào đó, chúng được đề xuất một độ nhớt khuyến nghị. Nếu trong sổ tay hướng dẫn không quy định một thương hiệu cụ thể, bạn có thể chọn bất cứ loại nào, miễn sao đạt được độ nhớt đó.

Đọc sách hướng dẫn: Có rất nhiều cách khác để tiết kiệm chi phí ngay cả khi xe của bạn được quy định phải sử dụng một loại dầu nhớt của hãng sản xuất cụ thể. Ví dụ, GM sở hữu một Website liệt kê tất cả các nhà sản xuất dầu Dexos được phê duyệt. Hầu hết những sản phẩm đó đều có giá thấp hơn hoặc có sẵn trên trực tuyến hoặc ở các cửa hàng thay dầu nhớt. Trong trường hợp không mua được loại dầu nhớt quy định, người dùng có thể tham khảo các điều khoản trong sổ tay hướng dẫn để tìm kiếm loại dầu nhớt thay thế tương đương nhất với tiêu chuẩn. Còn về việc nó có tốt như loại dầu nhớt “chính hãng” hay không, vẫn còn rất nhiều tranh cãi.

Khách hàng có thể tiết kiệm tiền bằng cách mua dầu nhớt tại các cửa hàng bán các sản phẩm ô tô

Sự chỉ trích từ cuộc chiến dầu nhớt: Tom Read, Phát ngôn viên của GM cũng cảnh báo rằng việc sử dụng các loại dầu nhớt thay thế có thể làm giảm hiệu suất của động cơ. Ông cho biết thêm: “Nếu khách hàng sử dụng một loại dầu nhớt thay thế được cho là đạt tiêu chuẩn ILSAC GF-5, họ sẽ không có cơ hội tận hưởng những lợi ích từ việc sử dụng sản phẩm của Dexos. Những lợi ích này bao gồm: hiệu suất nhiệt độ thấp tốt hơn, pít-tông sạch hơn và hiệu suất thông khí cao hơn. Điều này rất quan trọng khi sử dụng động cơ lâu năm.”

Ông Smith lại không đồng tình với nhận định đó. Theo ông, “Synpower 5W-20, 5W-30 và Durablend 5W-30 của chúng tôi đã vượt qua tất cả những rào cản kỹ thuật của Dexos. Tuy nhiên, chúng tôi nhận thấy việc khoác trên mình thương hiệu Dexos sẽ không mang lại thêm cho khách hàng bất cứ giá trị nào.” Thay vì tăng giá để bù đắp cho chi phí xin cấp phép tên Dexos, Valvoline quyết định từ bỏ cái tên “hữu danh” để giảm giá cho người dùng. Trong khi đó, Smith cho rằng những cảnh báo của GM chỉ là một phần trong chiến lược hướng người tiêu dùng đến các đại lý bảo trì của họ. “Chúng tôi có cảm giác họ đang dần dần tước đi quyền lựa chọn của người tiêu dùng”.

Tập trung vào dầu nhớt cơ bản

Bỏ qua tất cả các tuyên bố của nhà sản xuất ô tô, cái bạn cần ghi nhớ chính là: Miễn là loại dầu đó tuân thủ theo các thông số trong hướng dẫn người dùng, bạn sẽ không gặp phải bất cứ vấn đề gì. Trong trường hợp hãng sản xuất từ chối bảo hành, luật bảo hành Magnuson-Moss Warranty Act sẽ bảo vệ bạn. Nếu xe của bạn không có bất cứ quy định nào, bạn có thể linh hoạt hơn trong quá trình chọn lựa. Cuối cùng, cần chắc chắn rằng bạn nắm được độ nhớt tiêu chuẩn của xe và thay dầu đúng thời gian quy định.